Vandaag is het boek van Denise Mosbach verschenen, over Stanley Hillis.Het begint met een uiterst gedetailleerde beschrijving van de aanslag zelf. Daar zitten een paar details bij die ik nog niet kende.
Over getuigen die op de plaats delict – de Fizeaustraat – wandelden, over de agent in het afluisterkarretje die onder het blauwe zeil doorkeek hoe de schutter aan kwam lopen, vuurde, vertrok, en nog twee keer terugkwam. Het is duidelijk dat de advocaat van Stanley Hillis, Mark Teurlings, zijn zegen heeft gegeven aan het boek, wellicht komt dit uit het dossier.
Ook een pikant detail: tijdens de liquidatie hing er een politiehelikopter boven de plaats delict.
“De heli volgt inmiddels door alle chaos het verkeerdebusje. ‘Een onervaren waarneemster,’ luidt de verklaring vande klpd. Maar je kunt je afvragen of ze, op een missie diegezien de aard en omvang van de operatie zo belangrijk is,een groentje mee laten vliegen. Als de helikopter de Transporterlater alsnog probeert te vinden is het te laat. De daderszijn gevlogen.”
Als dit inderdaad zo is, dat er ‘een onervaren waarneemster’ (een vrouw!) is ingezet, dat maakt het allemaal nog veel erger. Zo’n mega-operatie, met tientallen politiemensen, dagenlange voorbereidingen, en dan zo knullig opereren: Bassie en Adriaan zouden zich ervoor schamen.
Ik ben geen objectief lezer: daarvoor ken ik de zaak veel te goed. Voor mij staat er niet veel nieuws in, maar het boek is natuurlijk niet geschreven voor de collega’s, maar voor een groter publiek dat geïnteresseerd is in deze ongrijpbare topcrimineel die de laatste tientallen jaren van zijn leven telkens op miraculeuze wijze uit handen van justitie wist te blijven. Bijvoorbeeld voor de moord op Jaap van der Heiden, in Alkmaar. Alle andere verdachten zijn dood of vervolgd (Mink Kok), hij heeft er met justitie verbazingwekkend genoeg geen problemen mee gehad.
Het boek is ‘Hillis-vriendelijk’. Ik was benieuwd of Ferry de Kok nog zou worden genoemd. Die kende Hillis als geen ander, en gaat ervan uit dat de moordaanslag op hem uit de koker van Hillis komt. Daar zijn duidelijke aanwijzingen voor. Zelfs de schutter wordt in serieuze berichten genoemd: Boneka Belserang.
Wat staat er over Ferry in het boek?
Alleen dit, over de bekende aan John Mieremet opgelegde boete Joegoslaaf Jocic. “Alleen is dit bedrag volgensvoormalig crimineel Ferry de Kok niet naar Jocić gegaan,maar in de zakken van Willem Holleeder, Stanley Hillis enDino Soerel verdwenen.”
Ik weet niet of Ferry blij is om als ‘voormalig crimineel’ te worden betiteld, het geeft in elk geval aan dat dit ‘scherpe randje’ van Hillis hier wat wordt weggemoffeld.
Een ander detail dat mij opviel: de overval op de NMB-bank in Baarn wordt uitvoerig beschreven.
Terecht.
Het was een spectaculaire, slimme actie, typerend voor Hillis, en hij is de geschiedenis in gegaan vanwege het Kostovski-arrest. Kostovski was een van de mededaders. In die zaak speelde de politie een vuil spelletje met nep-informanten.
In mijn Haagse Penoze beschrijf ik het ook heel uitgebreid. Met één verschil: ik noem Aad Denie als een van de handlangers. Hillis heeft Haagse roots. Is verder niet zo van belang, je moet in een boek ook altijd uitkijken dat je niet teveel namen noemt, het is niet bedoeld als kritiek, maar zulke dingetjes vallen mij dan op.
Een fragment:
“Begin 1983 hoort Stanley Hillis zes jaar gevangenisstraf tegenzich eisen voor zeventien overvallen, waaronder de overval inBaarn. Dit keer wordt hij gevangengehouden in de Bijlmerbajes,locatie de Schans. Daar ontpopt Hillis zich tot een modelgevangene.‘Een aardige boef,’ zoals Jan van den Brand, in dietijd de gevangenisdirecteur van de Amsterdamse bajes, Stanleyomschrijft. ‘Hillis begreep dat dit nu eenmaal de risico’s vanhet vak waren en accepteerde de consequenties zonder problemen.’Buiten de muren mag Hillis dan gevaarlijk spel spelen,daarbinnen is hij vriendelijk, behulpzaam en meegaand.Stanley heeft goede relaties met zowel zijn medegedetineerdenals het gevangenispersoneel. Niet zelden bemiddelt hijbij ruzies, omdat hij als geen ander weet dat een goede sfeermeer privileges en meer vrijheid betekent. En dat is een grootgoed op een plek waar de vrijheid je juist is afgenomen.”
Een aardige boef. Maar bij hoeveel liquidaties was Hillis de opdrachtgever?
Er is gemakkelijk een lijstje te maken met de namen die circuleren. Ook voor de moord op Cor van Hout is Hillis als mogelijke opdrachtgever genoemd.
Het boek:
“Verschillendeonderwereldbronnen melden dat Cor ruzie hadmet De Ouwe. Dat was bepaald geen kleintje, want wie degrote baas uitmaakt voor ‘mannetje’ of meer expliciet ‘wie benjij dan wel, mannetje’, komt er niet met een eenvoudig excuusvanaf. De recente getuigenissen van zowel kroongetuige FredRos als de gezusters Holleeder pleiten Stanley echter vrij. Zewijzen alle drie Holleeder als opdrachtgever aan. Het motiefzou de erfenis van Van Hout zijn, die Holleeder na Cors doodinderdaad is komen opeisen.”
Weer een verdenking minder.
Sandra den Hartog, de weduwe van Sam Klepper, komt ook nog even ter sprake. Ze heeft samen met Stanley Hillis het geld van Klepper uit Liechtenstein gehaald dat volgens Holleeder bedoeld was voor de joegos, die haar afpersten, maar volgens de gezusters Holleeder in de zakken van Willem is terechtgekomen.
Daar had ik wel iets meer over willen lezen. Dat contact tussen Holleeder en Hillis. Dat moet erg nauw zijn geweest, getuige dit verhaal, maar kennelijk heeft Hillis veel geheimen mee in zijn graf genomen. Of in elk geval niet gedeeld met zijn advocaat.
Over het motief voor de liquidatie van Hillis: daar worden we in dit boek niet veel wijzer van.
Later dit jaar verschijnt er nog een boek over Hillis, ‘de Kouwe Ouwe’. Van Martijn Haas en Vico Olling, van Panorama. Het boek van Denise is een mooi opwarmertje, van het tweede verwacht ik meer criminele achtergronden en onthullingen.
